Jak znaleźć i usunąć pliki zajmujące dużo miejsca na serwerze
Brakuje miejsca na serwerze? Może to prowadzić do awarii stron internetowych i baz danych. Aby zwolnić przestrzeń, należy znaleźć i usunąć pliki zajmujące najwięcej miejsca. W tym artykule wyjaśnimy, jak zrobić to szybko za pomocą narzędzia ncdu oraz jak bezpiecznie czyścić logi.
Krok 1: Instalacja i uruchomienie ncdu
ncdu — wygodne narzędzie do analizy wykorzystania przestrzeni na dysku. Wyświetla wszystkie foldery i pliki posortowane według rozmiaru w czytelnym interfejsie tekstowym.
Aby korzystać z tego programu, należy połączyć się z serwerem przez SSH.
Instalacja
- Debian/Ubuntu:
sudo apt update && sudo apt install ncdu
- CentOS/AlmaLinux/RockyLinux:
sudo yum install ncdu
Uruchomienie analizy dysku
- Aby przeskanować katalog główny /, uruchom polecenie:
sudo ncdu -x /
Opcja -x w ncdu ogranicza skanowanie do pojedynczego systemu plików, pomijając zamontowane wirtualne katalogi (np./proc, /dev, /sys) oraz inne woluminy podłączone przez oddzielne punkty montowania (na przykład dyski sieciowe lub zewnętrzne).
- Aby przeskanować konkretny katalog:
sudo ncdu /path/to/directory
Przykładowo, aby przeskanować tylko katalog z logami, uruchom polecenie:
sudo ncdu /var/log
Krok 2: Analiza i usuwanie niepotrzebnych plików
Po uruchomieniu ncdu zobaczysz listę plików i folderów posortowanych według rozmiaru. Nawigacja jest prosta:
- Strzałki ↑/↓ — poruszanie się po liście.
- Klawisz Enter — wejście do katalogu.
- Klawisz D — usunięcie wybranego pliku lub folderu.
Zachowaj ostrożność przy usuwaniu plików systemowych. Usuwaj tylko te pliki, których przeznaczenie znasz.
Kiedy usuwasz pliki w Linuksie, są one usuwane bezpowrotnie! Można je przywrócić wyłącznie z kopii zapasowej, o ile taka istnieje.
Bezpieczniej będzie sporządzić listę plików i katalogów zajmujących dużo miejsca (zaznaczyć je w ncdu i skopiować do notatnika na lokalnym komputerze), a następnie przeanalizować każdy z osobna i usunąć je z wiersza poleceń.
Aby usunąć plik, uruchom polecenie:
sudo rm -f /path/to/file
A żeby usunąć katalog:
sudo rm -rf /path/to/directory
Oto lista głównych katalogów, które zwykle zajmują dużo miejsca:
/var/www/- katalog z twoimi stronami
Najwięcej miejsca często zajmują katalogi upload i cache, które zawierają pliki przesłane przez użytkowników oraz pliki pamięci podręcznej stron internetowych. Na przykład:
/var/www/user/data/www/yoursite.com/upload/
Pliki w tych katalogach można bezpiecznie usuwać. Jako administrator swojej strony najlepiej wiesz, które pliki w katalogu upload są istotne, a które można usunąć bez obaw. Sam katalog lepiej zostawić, aby uniknąć zbędnych błędów.
/var/lib/mysql/
Katalog z bazami danych twoich stron.
Nie usuwaj niczego z tego katalogu!
Jeśli zajmuje za dużo miejsca, skontaktuj się z dostawcą usług hostingowych w celu dokładniejszej analizy.
/var/log/
Katalog z logami działania oprogramowania na twoim serwerze. Ponieważ logi bywają specyficzne, szczegółowe informacje znajdziesz w dedykowanym artykule.
Krok 3: Finalizacja i weryfikacja
Po usunięciu niepotrzebnych plików sprawdź, ile miejsca udało się zwolnić, za pomocą polecenia:
df -h